1, Mụn nội tiết là gì?

Mụn nội tiết là mụn trứng cá xuất hiện khi cơ thể có sự thay đổi, rối loạn về nội tiết. Sự thay đổi và rối loạn này sẽ dẫn đến hậu quả là da tiết dầu và bã nhờn mạnh hơn bình thường nhiều lần. Cụ thể, đó là hiện tượng thay đổi hormone androgen trong cơ thể.

Androgen

Androgen là hormone giới tính được tiết ra bởi tuyến thượng thận, buồng trứng và tinh hoàn. Ở tuổi dậy thì, các hormone này được tiết ra nhiều hơn để giúp hình thành những đặc điểm về giới tính rõ hơn. Ví dụ như nam sẽ tăng sinh cơ bắp, chiều cao và lông, râu… Chính vì thế, nếu để ý ta có thể thấy ở nam, những bạn cao và to thường dễ bị lên mụn hơn. Khi các hormone này hoạt động mạnh tuyến bã nhờn dưới da bị kích thích hoạt động nhiều hơn. Lượng bã nhờn dư thừa này gây bít tắc lỗ chân lông và trở thành thức ăn cho vi khuẩn P.acnes, vi khuẩn chính gây ra mụn trứng cá.

Hormone là cũng là nguyên nhân gây nặng lên tình trạng mụn ở người trưởng thành. Đặc biệt là phụ nữ.Phụ nữ có nhiều sự thay đổi nội tiết tố trong một tháng, thậm chí stress quá mức cũng có thể làm thay đổi nội tiết ở phụ nữ Phụ nữ trưởng thành rất dễ bị lên mụn khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Phụ nữ có kinh nguyệt không đều có khả năng bị mụn trứng cá cao hơn nhiều lần so với phụ nữ có kinh nguyệt đều.

Nguồn: bacsihieu

Chính vì điều này, các bác sĩ thường kê đơn thuốc tránh thai hoặc thuốc kháng androgen cho bệnh nhân nữ bị mụn trứng cá. Vừa có tác dụng trị mụn vừa giúp điều hoà nội tiết. Tuy nhiên bạn cần biết chỉ có một số loại thuốc tránh thai giúp điều trị mụn trứng cá, những loại khác thậm chí có thể làm tình trạng mụn nặng hơn.

2, Nhận diện sớm mụn nội tiết như thế nào ?

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng mụn trứng cá. Nội tiết chỉ là một trong những nguyên nhân gây mụn hay gặp. Có nhiều bệnh nhân tôi biết luôn nghĩ rằng mình bị mụn nội tiết mặc dù không phải. Điều này sẽ dẫn đến rất nhiều sai lầm khi chăm sóc da sau này. Vậy làm thế nào để nhận biết mụn của bạn có phải là mụn nội tiết hay không?

1,Vị trí mụn

Ở tuổi dậy thì, vị trí hay gặp của mụn nội tiết đó là vùng chữ T trên khuôn mặt. Bạn có thể nhận diện thấy mụn ở khu vực trán, mũi, cằm. Khu vực này cũng thường đổ dầu nhiều hơn so với các khu vực khác trên khuôn mặt. Ở người trưởng thành, mụn thường sẽ xuất hiện ở nửa dưới khuôn mặt, bao gồm khu vực xung quanh miệng, vùng dưới xương quai hàm.

2,Liên quan đến chu kì kinh nguyệt

Đặc trưng thứ 2 của mụn nội tiết là mụn thường xuất hiện khi đến kì kinh nguyệt, mụn hay xuất hiện ở những người có kinh nguyệt không đều. Có thể nặng hơn khi sắp đến ngày. Ở nam, mụn thường xuất hiện ở các bạn cao lớn, cơ bắp, vận động nhiều, mồ hôi tiết ra nhiều mà không làm sạch đúng cách cũng làm nặng hơn tình trạng mụn ở các bạn này.

3,Lông mày, lông rậm

Đặc điểm tiếp theo có thể dùng để nhận biết tình trạng mụn nội tiết đó là lông mày rậm, lông mặt dài và nhiều. Điều này có thể dễ nhận thấy ở cả nam lẫn nữ.

4,Vị trí

Mụn trứng cá do nội tiết thường không chỉ bị ở vùng mặt mà còn bị ở cả lưng và ngực

5,Tính chất mụn

Đặc điểm cuối cùng để nhận biết mụn nội tiết đó là tính chất mụn. Mụn nội tiết thường có đặc điểm là viêm, đỏ, mụn khá nông và to. Có thể kết hợp với mụn ẩn. Mụn lên vào thời điểm đến ngày, hoặc kéo dài và nặng lên khi đến ngày.

3, Mụn nội tiết có khỏi được không ?

Đã xác định được mụn của mình là mụn nội tiết hay không rồi thì điều mà nhiều bạn thắc mắc nhất đó là mụn nội tiết có khỏi được không? Đây là câu hỏi mà tôi gặp nhiều nhất. Rất nhiều người nghĩ rằng, mụn nội tiết là do nội tiết rồi, mà nội tiết bị rối loạn thì điều trị rất khó, vì thế mụn nội tiết chắc sẽ không thể khỏi được. Đây là một quan niệm vô cùng sai lầm mà rất nhiều người đều tin.

Để biết được sai lầm ở đâu bạn phải hiểu rõ một điều. Đó là cơ chế hình thành mụn nội tiết. Nguyên nhân thực sự trực tiếp gây ra mụn không phải là do hormone tác động lên da mà là do sự tăng tiết quá mức của các tuyến bã nhờn. Điều này gây ra bã nhờn không thoát ra khỏi lỗ chân lông kịp. Lỗ chân lông bít tắc sẽ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn P.Acnes phát triển. Gây ra tình trạng viêm, mụn. Đó mới là nguyên nhân trực tiếp gây ra mụn. Hiểu được điều này ta có thể thấy sẽ có rất nhiều cách giúp bạn thoát khỏi tình trạng mụn nội tiết hoàn toàn. 

Thứ nhất

Làm giảm hoạt động của các tuyến bã nhờn. Đây là cơ chế của việc điều trị mụn trứng cá bằng thuốc Isotretinoin. Thuốc sẽ làm giảm hoạt động của tất cả tuyến bã nhờn trên bề mặt da. Khi bã nhờn không tiết ra được sẽ không gây ra tình trạng bít tắc lỗ chân lông, vi khuẩn không có môi trường thích hợp để phát triển. Tình trạng mụn sẽ giảm dần. Tuy nhiên thuốc sẽ làm da bạn rất khô và ngoài ra cũng có nhiều tác dụng phụ khác.

Thứ 2

Sử dụng một số loại thuốc tránh thai và thuốc kháng androgen. Đây cũng là một phương pháp thường dùng để điều trị mụn do nội tiết, giúp điều hoà được nội tiết trong cơ thể và giảm mụn

Thứ 3

Cách hay dùng nhất đó là dùng thuốc bôi và làm sạch, chăm sóc da đúng cách. Điều này sẽ làm thông thoáng lỗ chân lông. Tuy lượng dầu tiết ra rất nhiều nhưng nếu làm sạch đúng và bôi thuốc sẽ làm lỗ chân lông thông thoáng, vi khuẩn không thể phát triển được, ngoài ra còn có thể sử dụng các loại kháng sinh bôi thời điểm mới điều trị để làm hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.

4, Isotretinoin có phải là phương pháp duy nhất điều trị mụn nội tiết

Isotretinoin là một phương pháp điều trị mụn được biết đến rất nhiều. Có rất nhiều người hỏi tôi về phương pháp này. Nghĩ rằng nó là phương pháp duy nhất giúp điều trị khỏi mụn nội tiết. Tuy nhiên không phải như vậy. ISOTRETINOIN  không phải là loại thuốc thần kì như các bạn nghĩ. Hơn nữa tác dụng phụ của isotretinoin rất nhiều.

Isotretinoin nổi tiếng bởi nó có một tỉ lệ đáp ứng rất cao sau một liệu trình duy nhất. Đa số bệnh nhân sử dụng iso sau một liệu trình đều sẽ có đáp ứng tốt. Tình trạng mụn hầu như hết hẳn. Thế nhưng chỉ có một số ít bệnh nhân được thực sự chữa khỏi. Theo một nghiên cứu mới đây 82% bệnh nhân tái phát sau một liệu trình điều trị khi không dùng đủ liều. Con số này cũng lên đến 20% kể cả khi dùng đủ liều. Vì thế có thể thấy isotretinoin không phải là thuốc điều trị mụn trứng cá thần kì như các bạn hiểu nhầm.

Ngoài ra ở các nước phát triển, khi sử dụng isotretinoin bệnh nhân cần phải đăng ký vào một chương trình chăm sóc theo dõi sức khỏe định kỳ. Vì khi sử dụng iso sẽ gây ra một số tác dụng phụ. Ví dụ như tăng triglyceride máu, tăng men gan và gây ra quái thai. Vì vậy sử dụng iso trong điều trị mụn. Bệnh nhân phải cam kết sử dụng các phương pháp tránh thai trong thời kỳ sử dụng. Hơn nữa phác đồ điều trị iso cũng khá dài, kéo dài từ 6-9 tháng

5, Điều trị và chăm sóc da mụn.

Phương pháp tốt nhất để điều trị và chăm sóc da mụn hiện nay đó là :

Hướng dẫn bệnh nhân quy trình skincare và chăm sóc, làm sạch da chuẩn. Khi biết skincare và làm sạch da chuẩn, lượng dầu không bị tích luỹ, tắc nghẽn trong lỗ chân lông. Vi khuẩn không phát triển được thì tự nhiên mụn sẽ hết

Sử dụng thuốc bôi : Có thể sử dụng các loại retinoids, kháng sinh dạng bôi điều trị mụn trứng cá do nội tiết. Retinoid giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn, kháng sinh làm giảm sự phát triển của vi khuẩn

Ngoài ra hiện nay có nhiều loại thuốc khác cũng được sử dụng. Ví dụ như AHA, BHA, kẽm oxit, thuốc kháng sinh dạng uống, acid azelaic…